Jesienne zabawy językowe u Sówek i Wiewiórek Drukuj
sobota, 29 października 2022 22:33, odsłon: 680

W październiku odbyły się inauguracyjne zajęcia dla dzieci z grupy Sówek i Wiewiórek w ramach innowacji pedagogicznej „Wesoła logopedia 3 – 4 – latka”. Zajęcia będą odbywały się cyklicznie raz w miesiącu, a ich celem jest  wspomaganie i stymulowanie prawidłowego rozwoju mowy dzieci i zapobieganie powstawaniu wad wymowy. Podczas pierwszego spotkania przedszkolaki z wesołą dynią ćwiczyły buzię i język, a przy pomocy siły własnego wydechu i słomki kolorowały jesienne listki.

Przy piosence „Już opadły liście” dzieci doskonaliły również koordynację słuchowo – ruchową, a wykorzystując zmysłu dotyku z worka niespodzianek odszukiwały i rozpoznawały dary jesieni. Wszystkie proponowane zabawy przyczyniły się do podniesienia sprawności aparatu artykulacyjnego i oddechowego, rozbudzenia umiejętności słuchania muzyki i wiązania jej z ruchem, rozwijania wyobraźni i zachęcały dzieci do wypowiadania się.

 

Materiały dla rodziców

Rozwój mowy dziecka:

1.              Okres melodii - od urodzenia do 1 roku życia dziecka:

•         pierwszy krzyk dziecka jest oznaką jego życiowej aktywności oraz potwierdzeniem funkcjonowania narządów mowy. Poprzez krzyk i płacz początkowo najczęściej komunikuje się z otoczeniem,

•         w 2 - 3 miesiącu życia dziecko głuży, czyli wydaje specyficzne dźwięki (np.: gli, tli, kli, gla, bli, ebw itp.), które nie mieszczą się w systemie fonologicznym języka,

•         około 6 miesiąca życia dziecko gaworzy, czyli powtarzać dźwięki zasłyszane z otoczenia. Jest to duży krok na drodze rozwoju mowy. Spontanicznie dziecko parska, prycha, powtarza szereg sylab: ma - ma..., ba - ba..., ta - ta..., la - la..., lecz nie mają one dla dziecka jeszcze konkretnego znaczenia. Gaworzenie dostarcza dziecku nowych wrażeń słuchowych, nieświadomie ćwiczy narządy artykulacyjne i kojarzy, że odpowiednie ułożenie narządów mowy powoduje wydawanie odpowiednich dźwięków,

•         około 10 miesiąca życia dziecko przejawia tendencję do powtarzania własnych i zasłyszanych słów to echolalia,

•         około 1 roku życia kojarzy, że wielokrotne powtarzanie dźwięków ze wskazywaniem odpowiedniej osoby lub przedmiotu prowadzi do wypowiadania ze zrozumieniem pierwszych słów: mama, tata, baba, lala. Pojawiają się samogłoski a, e, o oraz spółgłoski m, b, n, d, t;

2.              Okres wyrazu - od 1 do 2 roku życia dziecka:

•         doskonali wymowę oraz poprawnie wymawia samogłoski a, o, e, u, i, y oraz spółgłoski m, p, b, t, d, n, k, ś, ć czasem ź, dź, pi, bi, mi, ki, gi,

•         rozumie o wiele więcej słów, wyrażeń i zdań niż jest w stanie samodzielnie wypowiedzieć

•         zna około 300 słów; wypowiedzi są głownie jednowyrazowe,

•         może już wypowiadać głoski: s, z, c, dz, przy czym pojawiające się głoski czasem bywają zastępowane innymi łatwiejszymi głoskami,

•         wyrazy bywają poskracane (np.: pomidor – midol), uproszczone (jeszcze – esce), głoski w wyrazach poprzestawiane,

•         zaczyna wypowiadać 2-3 wyrazowe proste zdania,

•         potrafi wysłuchać tekst krótkiego wierszyka,

•         bawi się z rówieśnikami podczas zabaw tematycznych;

3.              Okres zdania – przypada na 2 - 3 rok życia dziecka:

•         dziecko wypowiada już prawie wszystkie samogłoski (a, o, e, u, i, y), czasem również nosowe (ą, ę) i spółgłoski p, pi, m, mi, b, bi, f, fi, w, wi, k, g, ch, t, d, n, l,

•         pojawiają się pierwsze zdania, początkowo złożone z 2 - 3 słów, później z 4 – 5,

•         charakterystycznym zjawiskiem w tym czasie jest ,,poprawianie" mowy dorosłych, którzy chcąc przypodobać się dziecku mówią do niego spieszczoną mową. Dziecko mimo, że jeszcze nie potrafi poprawnie wymawiać wszystkich głosek, ale słyszy błędy w wypowiedzi i poprawia ją (np.: ne eka, a eka - nie mówi się zeka, tylko rzeka),

•         mowa dziecka staje się zrozumiała już nie tylko dla najbliższego otoczenia.

4.              Okres swoistej mowy dziecięcej – między 3 a 7 rokiem życia:

•         wzbogacany jest zasób słownictwa, rozwijana umiejętność budowania zdań złożonych, następuje dalszy rozwój artykulacyjny,

•         3 – latek - porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź, ć, dź, j, k, ki, g, gi, ch. Mimo, że umie już wypowiedzieć poprawnie w izolacji większość głosek , w mowie potocznej zastępuje je łatwiejszymi (np.: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż są zastępowane przez ś, ź, ć, dź, zaś r wymawiane jest jako l bądź j, zamiast f występuje h), zmiany językowe występujące u 3 - latków mogą się utrzymywać jeszcze do 5 roku życia (opuszczanie sylaby początkowej lub końcowej, przestawianie głosek (ławka = wałka), tworzenie nowych wyrazów na podstawie dwóch (zadzwonić + telefonować = zatelefonić), tworzenie nowych wyrazów na podstawie ich funkcji (żelazko = prasowaczka),

•         4 – latek wymawia poprawnie s, z, c, dz, czasem pojawia się r, a jej opanowanie jest dla dziecka takim sukcesem, że nadużywa jej zamieniając l w r (lalka = rarka). Głoski sz, ź, cz, dż są zastępowane przez s, z, c, dz lub ś, ź, ć, dź i jest to seplenienie fizjologiczne. Tylko 5% dzieci w tym wieku mówi całkiem poprawnie,

•         5 – latek wymawia poprawnie r oraz sz, cz, ż, dż, chociaż w mowie potocznej mogą być jeszcze zamieniane na s, z, c, dz,

•         6 – 7 – latek powinien mieć już utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia, pod względem artykulacyjnym, gramatycznym i składniowym.

Jeśli rozwój mowy dziecka jest opóźniony (odbiega od przytoczonych norm) należy niezwłocznie skontaktować się z logopedą.

 

Propozycje ćwiczeń logopedycznych do jesiennych zabaw z dziećmi w domu:

1.              Liście spadające z drzewa

pomoce:rysunek drzewa, wycięte z kolorowego papieru drobne listki lub prawdziwe, zasuszone listki

opis zabawy: rodzic kładzie na podłodze rysunek drzewa, na nim rozkłada listki. Dziecko jest jesiennym wiatrem, który zdmuchuje liście z drzewa na podłogę. Należy zwrócić uwagę by dziecko nabierało powietrze nosem a wypuszczało ustami.

2.              Jesienne ćwiczenia buzi i języka – przed lustrem

pomoce: obrazki (niewielkie, rysowane odręcznie lub drukowane), kredki, lustro

opis zabawy: układamy na stole przed dzieckiem obrazki ilustrujące ćwiczenie do dołu rysunkiem. Zadaniem dziecka jest wylosowanie obrazka, rodzic demonstruje wykonanie ćwiczenia i zachęca dziecko do naśladowania. Po wykonaniu ćwiczenia dziecko może w nagrodę pokolorować obrazek.

dynia - zrób baloniki z policzków wielkie jak dynia

muchomor - narysuj językiem kropki muchomora na swoim podniebieniu

kasztan - przyklej język do podniebienia i opuść (naśladuj odgłos spadających kasztanów)

parasol – rozłóż szeroki język na podniebieniu (tak samo, jak rozkładasz parasol w czasie deszczu)

robaczek – robaczek wygląda z jabłka – wypchnij językiem raz lewy, a raz prawy policzek

marchewka – chrup surową marchewkę. Odgryzaj kawałek zębami i żuj z zamkniętymi ustami.

3.              Nauka i recytacja wierszyka „Wpadła gruszka do fartuszka”

Rodzic mówi treść wiersza ilustrując jego treść jednocześnie rysując owoce wymieniane w rymowance zaś dziecko powtarza np. wersami. Zachęcamy dziecko do wspólnego rysowania i recytowania.

Wpadła gruszka do fartuszka,

a za gruszką dwa jabłuszka,

a śliweczka wpaść nie chciała,

bo śliweczka nie dojrzała.

 

Wesołej zabawy z dziećmi w domu.

 

 

 Elżbieta Wołkowycka

zdjęcia: Jolanta Wołkowycka, Iwona Gierasimiuk

 

 

 

Opis galerii zdjęć:

Zdjęcia przedstawiają dzieci z grupy Sówek i Wiewiórek podczas różnorodnych zabaw logopedycznych.

 

 

Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku, zmień ustawienia swojej przeglądarki.Nasza Polityka Cookies..

EU Cookie Directive Module Information